Đề nghị hỗ trợ hơn 40.000 hộ nghèo miền Trung xây dựng nhà ở phòng, tránh lũ, lụt

Cơ bản, nội dung cơ chế, chính sách hỗ trợ của Đề án này như quy định tại Quyết định 716/QĐ-TTg ngày 14/6/2012 về việc triển khai thí điểm giải pháp hỗ trợ hộ nghèo nâng cao điều kiện an toàn chỗ ở, ứng phó với lũ, lụt vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung (Quyết định 716). Tuy nhiên, đề án này có điều chỉnh, bổ sung một số quy định để đảm bảo phù hợp hơn với thực tế.

Cụ thể, các hộ nghèo chưa có nhà ở kiên cố có sàn sử dụng cao hơn mức ngập lụt từ 1,5m trở lên tính từ nền nhà và là hộ độc lập có thời gian tối thiểu 2 năm tính từ thời điểm tách hộ đến khi Chính sách có hiệu lực thi hành sẽ được hỗ trợ xây nhà ở phòng, tránh lũ, lụt.

Các hộ gia đình được hỗ trợ phải đang cư trú tại vùng thường xuyên bị thiên tai lũ, lụt thuộc khu vực nông thôn hoặc tại các thôn, làng, buôn, bản, ấp, phum, sóc trực thuộc phường, thị trấn, xã trực thuộc 14 tỉnh, TP: Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận.

Theo đề xuất, do Nhà nước đang có khó khăn về cân đối ngân sách cho Chương trình, để đảm bảo tính khả thi, đề nghị tập trung hỗ trợ trước cho các hộ nghèo.

Thời gian thực hiện trong 2 năm (2014 – 2015), trong đó năm 2014 hỗ trợ cho khoảng 15 nghìn hộ nghèo, với số vốn Ngân sách nhà nước khoảng 156 tỷ đồng. Số còn lại (khoảng trên 25 nghìn hộ) sẽ triển khai thực hiện trong năm 2015.

Sau khi hoàn thành việc hỗ trợ cho các hộ nghèo, căn cứ tình hình thực tế sẽ đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép thực hiện hỗ trợ đối với những hộ thuộc diện cận nghèo (hơn 36.400 hộ).

Các hộ thuộc đối tượng hỗ trợ sẽ được Ngân sách nhà nước hỗ trợ 10 triệu đồng/hộ và những hộ đang cư trú tại các thôn đặc biệt khó khăn là 12 triệu đồng/hộ.

Đối với những hộ thuộc diện đối tượng của Chính sách, nếu có nhu cầu vay vốn thì được Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay ưu đãi với mức tối đa là 15 triệu đồng/hộ.

Đối với những hộ dân đã được hỗ trợ nhà ở theo các chương trình, chính sách khác của Nhà nước, địa phương và các tổ chức đoàn thể có nhu cầu vay vốn thì được vay tối đa 15 triệu đồng/hộ từ Ngân hàng Chính sách xã hội để làm sàn phòng, tránh lũ, lụt (tăng 5 triệu đồng/hộ so với Quyết định 716).

Đối với những hộ dân đang được hỗ trợ nhà ở theo các chương trình, chính sách khác của Nhà nước, địa phương và các tổ chức đoàn thể thì ngoài mức vay (nếu có) theo quy định của các chương trình, chính sách đó, nếu có nhu cầu vay vốn thì được vay tối đa 15 triệu đồng/hộ từ Ngân hàng Chính sách xã hội để lồng ghép với các nguồn vốn hỗ trợ, vốn vay theo quy định của các chương trình, chính sách hỗ trợ nhà ở đó để xây dựng nhà ở kết hợp làm sàn phòng, tránh lũ, lụt.

Ngoài ra, đóng góp của hộ gia đình và huy động các nguồn vốn khác từ cộng đồng để thực hiện với mức tối thiểu 10 triệu đồng/hộ.

Bộ Xây dựng cũng đồng thời đề xuất phương án giải ngân nguồn vốn hỗ trợ và cho vay. Theo đó, đối với ngân sách Trung ương, các hộ dân thực hiện xây mới sẽ được giải ngân lần đầu 70% vốn hỗ trợ sau khi đã hoàn thành phần móng.

Riêng những hộ thực hiện cải tạo, nâng tầng nhà ở sẽ được giải ngân lần đầu sau khi hoàn thành sàn vượt lũ. Sau khi các hộ hoàn thành phần mái sẽ được giải ngân tiếp 30% còn lại.

Đối với vốn vay, các hộ sẽ được giải ngân 100% vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội sau khi hoàn thành phần móng đối với hộ xây mới và hoàn thành phần sàn đối với hộ thực hiện cải tạo, nâng tầng nhà ở.

Về tổ chức thực hiện Đề án, Bộ Xây dựng đề xuất áp dụng như quy định tại Quyết định 716. Ngoài ra, bổ sung quy định các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương tổ chức bình xét từ cơ sở thôn, bản; giao UBND cấp huyện phê duyệt danh sách hỗ trợ và báo cáo UBND cấp tỉnh.

UBND cấp tỉnh lập và phê duyệt Đề án hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở tránh lũ trên địa bàn. Các quy định khác như chi phí quản lý thực hiện chính sách, thực hiện xây dựng... áp dụng như quy định tại Quyết định 716.

Trước đó, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 716/QĐ-TTg, Bộ Xây dựng đã phối hợp với các bộ, ngành và địa phương thực hiện thí điểm thành công việc hỗ trợ cho 700 hộ nghèo tại những khu vực bị ảnh hưởng nặng bởi lũ, lụt trên địa bàn 7 tỉnh miền Trung xây dựng chòi phòng tránh lũ, lụt.

Việc thực hiện Chương trình thí điểm đã giúp các bộ, ngành và các địa phương rút ra những kinh nghiệm bổ ích từ việc xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ đến việc triển khai thực hiện để khi tiến hành triển khai trên diện rộng đạt hiệu quả cao hơn.

Phạm Bùi